Ришвәтчелек өчен кем җаваплылыкка тартылырга мөмкин?

Ришвәтчелек өчен җинаять җаваплылыгына тартылалар:

• ришвәт бирүче (ришвәт биргән зат);

• ришвәт алучы (ришвәт алган зат);

• ришвәтчелектә арадашчы (ришвәт бирүче яки ришвәт алучы кушуы буенча ришвәтне турыдан-туры тапшыручы йә ришвәт бирүчегә һәм алар (яисә) ришвәт алучыга ришвәт алучыга ирешүдә, йә ришвәт алу һәм бирү турында килешүне гамәлгә ашыруда башкача булышучы).

Юридик затлар РФ КоАП 19.28 маддәсе буенча административ җаваплылыкка тартыла (юридик зат исеменнән законсыз бүләкләү).

БҮЛӘКМЕ, ӘЛЛӘ РИШВӘТМЕ?

Бүләк белән ришвәт алу мотивы һәм характеры буенча аерыла.

Ришвәт түләүле характерда була, чөнки ришвәт алучыдан тиешле тәртип көтелә (2020 елның 25 ноябрендә РФ Югары Суды Президиумы тарафыннан расланган күзәтү 43 пункты):

- ришвәт бирүче яисә ул тапшырган затлар файдасына хезмәт вәкаләтләренә керә торган гамәлләр яисә гамәл кылмау, затның вәгъдә ителгәнне үтәргә ниятенә карамастан;

- вазыйфаи нигезләмә нигезендә күрсәтелгән гамәлләрне кылуга (гамәл кылмауга)булышлык күрсәтү;
- хезмәт буенча гомуми химаячелек яки юл куючанлык;
- законсыз гамәлләр кылу (гамәл кылмау).

МОНЫ БЕЛҮ МӨҺИМ! 

Ришвәт биргән зат, әгәр ул җинаятьне ачуга һәм (яисә) тикшерүгә актив булышлык итсә һәм йә аңа карата вазыйфаи зат тарафыннан ришвәт таләп ителсә, йә җинаять кылганнан соң зат җинаять эше кузгату хокукына ия органга ришвәт бирү турында ирекле рәвештә хәбәр итсә, җинаять җаваплылыгыннан азат ителә.  

РИШВӘТ ТАЛӘП ИТКӘНДӘ НИШЛӘРГӘ?

Беренче мөмкинлек булганда, сез яшәгән урындагы хокук саклау органнарына (район, шәһәр) яисә аларның югарырак органнарына телдән яисә язмача хәбәр белән мөрәҗәгать итәргә.

Хокук саклау органнары хезмәткәрләре тарафыннан ришвәт таләп ителгәндә, сез турыдан-туры әлеге органнарның шәхси куркынычсызлык бүлекчәсенә мөрәҗәгать итә аласыз, алар тиешле ведомство хезмәткәрләре тарафыннан кылынган җинаятьләрне кисәтү мәсьәләләре белән шөгыльләнә.

Ришвәт алу (ришвәт алу)очрагында сезнең гамәлләрегез:

янап талаучы куйган шартларны игътибар белән тыңлагыз һәм истә калдырыгыз (ришвәт күләме, товарларның атамасы һәм хезмәтләрнең характеры, ришвәт тапшыру сроклары һәм ысуллары, мәсьәләләрне хәл итү эзлеклелеге);
теләсә нинди сылтау белән очрашуны кичектерергә тырышыгыз
бүләкләүне тапшыру турындагы мәсьәләне ахыргы хәл итү өчен;
ришвәт биргән очракта мәсьәләне хәл итү гарантияләре турында кызыксыныгыз.
Шул ук вакытта ришвәт бирү инициативасы вазыйфаи заттан чыгуы кирәк. Югыйсә, сезнең абруегызны төшерү яки сезнең Җинаять кылуыгызның дәлилләрен ясалма рәвештә булдыру максаты белән провокация булырга мөмкин.

Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Чистай территориаль органы