Татарстан Республикасы территориясендәге урманнарның югары һәм гадәттән тыш янгын куркынычы турында шторм кисәтүе

Татарстан Республикасы территориясендәге урманнарның югары һәм гадәттән тыш янгын куркынычы турында шторм кисәтүе.

2024 елның 16 июленнән 22 июленә кадәр Татарстан Республикасы территориясендә урыны белән урманнарның янгын куркынычы югары (4 класс) сакланачак, кайбер көнбатыш районнарда урманнарның гадәттән тыш янгын куркынычы (5 класс) көтелә.

Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе халыкка тәкъдим итә:

Янгынның  билгеләре: тотрыклы яну исе, томансыман төтен, кошларның, хайваннарның, бөҗәкләрнең үз-үзләрен тынгысыз тотышы, аларның бер якка миграциясе, офыкта төнге шәфәкъ.

Урман утын ничек сүндерәләр? Янгын кырыен яфраклы агач ботаклары белән каплау; янгын кырыен йомшак туфрак белән ыргыту һәм ут хәрәкәте юлында Җир полосалары, киң канаулар төзү юлы белән.

Ут торак пунктка якынлашканда нишләргә? Кешеләрне, беренче чиратта балаларны, хатын-кызларны һәм картларны эвакуацияләргә кирәк. Кешеләрне ут таралуга перпендикуляр юнәлештә чыгарырга яки чыгарырга кирәк. Бары тик юллар буенча, шулай ук елгалар һәм инешләр буйлап, ә кайвакыт су буйлап гына хәрәкәт итәргә кирәк. Көчле төтен булганда авыз һәм борынны дымлы мамык-марле бинт, сөлге, кием өлеше белән капларга кирәк. Үзең белән Документлар, акча, бик кирәкле әйберләр алырга. Шәхси әйберләрне таш корылмаларда янган конструкцияләрсез яки туфрак белән күмелгән чокырда саклап калырга мөмкин.

Эвакуацияләнә алмаган очракта (торак пунктларда массакүләм янгыннар) герметиклаштырылган таш биналарга, Гражданнар оборонасы сыену урыннарына яисә зур ачык мәйданнарга, стадионнарга яшеренеп, көтеп кенә торасы кала.

Урманда янгын чыккач, паникага бирелмәгез. Башта мохитне тиз анализлагыз. Рельефның калку ноктасына күтәрелергә яки биек агач башына менәргә, янгын учагының кайда урнашканын табарга, утның таралу юнәлешен һәм тизлеген билгеләргә, сулыкларның, сазлыкларның, урман урманнарының, торак пунктларның урнашуын күрергә кирәк.

Әгәр юл киселгән булса, янгыннан саклану өчен утрауларда, ярларда, сазлыкта, кыя түбәләрендә һ.б. урыннарны агачлардан ераграк сайлагыз - алар янгында, тамырлары янганда, тавышсыз егылырга мөмкин. Ут якынлашканда киемнәрегезне мул итеп суга батырыгыз, суга ятыгыз, әмма камыш янында түгел. Ярлы суда башыгыз белән йокы капчыгына төрегез, аны һәм киемегезне су белән дымлагыз. Учакка эләккәч, вакыт-вакыт әйләнегез, кипкән киемнәрне юыгыз, йөзегезне күп катламлы бинт белән саклагыз, аны даими рәвештә юып торган марлидан яхшырак. Учакка эләккәндә, барлык нейлон, капрон һәм башка эремәле киемнәрне салыгыз, ягулык һәм тиз янучы җиһазлардан котылыгыз.

Әгәр сез урманда кечкенә янгынга тап булсагыз, аны туктату өчен кичекмәстән чаралар күрергә һәм бер үк вакытта, мөмкин булса, кемнедер якындагы торак пунктка яки урманчылыкка ярдәм сорап җибәрергә кирәк.

Урман янгыннары вакытында үзеңне ничек тотарга

Урманда янгын еш кына кеше гаебе белән барлыкка килә – ул ут белән саксыз эш итү, сүнмәгән учак, ташланган спичка яки тәмәке, балалар шаяртуы. Кайвакыт янгынның сәбәбе яшен булырга мөмкин, ләкин мондый очраклар бик сирәк. Әгәр дә сез урманда ут стихиясе белән очрашырга тиеш булсагыз, нәрсә белергә кирәк? Урман янгыннарына ничек юл куймаска? Янгын чыккан булса, нәрсә эшләргә?

Урманда янгынны булдырмаска ничек тырышырга

Беренчесе-ял итәргә яки походка әзерләнү. Үзең белән чиләк, балта һәм көрәк алырга киңәш ителә. Әгәр сез Биш һәм аннан да күбрәк кеше белән барырга җыенсагыз, бу, әлбәттә, яхшы. Әгәр дә сәяхәт ялгыз булса? Ялгыз Турист үзен чиләкләр һәм балталар белән артык йөкләмәячәк. Ялгыз поход өчен (янгын булу ихтималы аркасында гына түгел) чехоллы җыелма сапер көрәге сатып алырга һәм аның кырыйларын үткенләргә киңәш ителә. Шулай итеп ул сезгә көрәк һәм балта булып хезмәт итәчәк.

Икенчедән, урманда учак ягып җибәргәндә барлык саклык чараларын да төгәл үтәргә кирәк. Мондый чараларга ут белән бәйле булган һәрнәрсә керә. Учакны һич кенә дә агачлар астында, бигрәк тә ябалдашларының аскы ботаклары биек булмаган агачлар астында ягарга ярамый. Коры үлән күп булган яки коры төпчекләр якын урнашкан урыннарда учак ягарга ярамый. Учак өчен урынны алдан ук әзерләргә яки эләккән Иске учактан файдаланырга тырышырга кирәк.

Тукталыш вакытында

Беренче номерлы алтын кагыйдә - учакны беркайчан да караучысыз калдырырга ярамый! Запас ягулыкны янган учактан өч–биш метр ераклыкта тотыгыз. Нинди дә булса махсус ихтыяҗ таләп итмәсә, бик биек учак кабызмагыз (мәсәлән, сигнал учагы). Учак мөмкин кадәр азрак очкын бирсен, бигрәк тә җилле вакытта. Ут кабызганда, җил булганда, аның көчен һәм юнәлешен исәпкә алыгыз, чөнки очып киткән очкыннар үләнне яки агач яфракларын яндырырга мөмкин. Коры яфраклы ботакларны ягулык итеп кулланмаска тырышыгыз (порох кебек яна), чөнки учактан очкыннар гына түгел, ә бөтен янып торган яфраклар таралачак. Якында сулык булса, су туплагыз, һәм сезнең тиешле контейнерыгыз бар.

Парковкадан чыкканда, учакны җентекләп сүндерергә, су белән тутырырга һәм туфрак белән күмеп куярга кирәк. Әгәр дә тиресне алып куйсалар, утынны тирес кисәкләре белән каплагыз. Ахыр чиктә, учакның сүнгәненә һәм сезнең китүегездән соң берникадәр вакыт узгач та янмавына инаныгыз. Үзегезгә тәртип калдырыгыз, һәм, әйтелгәнчә, яхшы юлга.

Урман янгыннары белән очрашканда нәрсә эшләргә.

Әгәр дә сез башлана торган янгынны тапсагыз - мәсәлән, зур булмаган үлән үләне яки кемдер ташлаган учак янында янып торган урман түшәме, моны үзегез сүндерергә тырышыгыз. Кайвакыт ялкынны таптау гына җитә (хәер, көтәргә һәм үләннең яки түшәмнең чыннан да янып бетмәвенә инанырга кирәк, югыйсә ут яңадан барлыкка килергә мөмкин).

Булган хәлне дөрес бәяләргә тырышыгыз. Конкрет шартлардан чыгып, сез үзегез янгынны сүндерерсезме, әллә сезгә ярдәм кирәкме икәнен хәл итегез. Көчегезне арттырмагыз. Әгәр дә сез янгынны күрсәгез, аны сүндерергә тырыштыгыз, ләкин бернәрсә дә килеп чыкмады, ә ул көчлерәк кенә янды, Бәлагә эләкмәс өчен, вакытында еракка китәргә кирәк.

Махсус хезмәтләргә тизрәк хәбәр итү мөмкинлеген табу оптималь булачак. Мондый хезмәтләр МЧС (телефон 01), ЕДДС (телефон 112), егерь, урманчылар булырга мөмкин. Төркемләп йөргәндә төркем әгъзаларының берсеннән авыр җиһазлар алырга һәм аны якындагы торак пунктка яки автомобиль трассасына ярдәм сорап җибәрергә кирәк. Төркемнең калган әгъзаларына маршруттан төшү һәм янгын урыныннан китү яхшырак. Бер-берегезне күздән теркындырмагыз.

Кинәт үзгәрүләрне (җил тизлеге һәм юнәлеше үзгәрүләрен) исәпкә алыгыз. «Янгын белән тизлектә ярышмыйча» китәргә тырышыгыз, ягъни җилгә каршы яки җил юнәлешенә таба, өстенлек белән битләү буенча түбәнгә, ут өчен ышанычлы киртәләр (минераль туфрак һәм елганың киң полосалары) артына китегез. Еш кына бердәнбер куркынычсыз зона-янган участоклар, әгәр алар торфлы булмаса.

Утның җил буенча да (тизрәк) һәм аңа каршы да (авыррак) алга баруын, ә тау битеннән түбәнгә караганда күпкә тизрәк күтәрелүен исәпкә алыгыз.

Көндәлек янгын режимын истә тотыгыз. Еш кына яндыру чык кипкәннән соң иртән башлана (иртәнге 9-10 сәгать тирәсендә) һәм кичке чык төшү белән туктатыла (кичке 20-21 сәгать).group. group group. group. gorenjed. Төнлә янгын йоклый. Иң нык янгын гамәлдә була һәм тиз тарала шул полуденное вакытта – 13 сәгатьтән 17 сәгатькә Алдында выпадением яңгыр горение янгын кич көчәя. Бик коры, эссе һава торышы булганда (5-нче класс) янгыннар төнлә дә тарала, гәрчә, кагыйдә буларак, төнге вакытта түбән һәм түшәм формасында гына була.

Янгын учагы кечкенә булса

Әгәр дә сез янгынны вакытында күрсәгез һәм янгынның кечкенә мәйданы булса, сез аны үзегез локальләштерергә һәм сүндерергә карар итә аласыз. Сулык янында утны су белән тутырыгыз, ялкынны дымлы матдә белән бәреп төшерергә мөмкин. Янган үләнне сынган ботаклардан ясалган «веник» ярдәмендә сүндерергә мөмкин. Шул ук вакытта төп ут ягына тайгак хәрәкәтләр белән һөҗүм итәргә кирәк. "Веник" ны һәр берничә сугудан соң кулларда әйләндерергә кирәк, ул үзе янмасын өчен, ә аның җылытылган ягы бераз суынырга өлгерсен өчен.

Сак булыгыз, торф яна

Бу күренеш бик куркыныч һәм бик куркыныч. Ачы төтен күзләргә бәрелә, сулыш алу бик авыр. Төтен һәм ут сезнең артта калсын өчен, афәт зонасыннан җил юнәлешендә китәргә кирәк. Аяк астындагы кайнар Җир бер генә нәрсәне аңлата: сез зур куркыныч астында. Вакытында горения торфка ут еш китә җир астына, анда выжигает тулы бер участоклары, образуя пустоты. Мондый тәмугка төшү җиңелрәк, нәтиҗәләре гадәттә аяныч. Мондый шартларда хәрәкәт иткәндә, юлны озын шестерня белән тоеп алыгыз. Бу сазлык буйлап йөргән кебек булачак.

Исегездәме, янучы торфның температурасы 600 градус чамасы, ә чыгуы бик кыен булырга мөмкин.

Янгын зонасыннан чыккач

Янгын зонасыннан чыккач, мөмкин кадәр кыска вакыт эчендә бәла турында хәбәр итәргә кирәк. Хәвефле хәбәрне тапшырган вакытта янгынның билгеле координаталары, сез аны күргән вакыт һәм килеп чыгуның фаразланган сәбәбе (хәтта бу сәбәп сез үзегез булса да) турында сөйләгез.

Һәркем нәрсә эшли ала

Табигый территориядә ут белән бик сак булыгыз. Сезнең тәртипсезлегегез зур проблемалар тудырмасын өчен, түбәндәге кагыйдәләрне үтәгез:

- кырларда һәм болыннарда коры үләннәрне беркайчан да яндырмагыз. Әгәр дә сез башкаларның моны ничек эшләвен күрсәгез, аларны туктатырга һәм үләннәрнең бик куркыныч булуын аңлатырга тырышыгыз;

- беркайчан да коры урманда яки торфлы урында ут кабызмагыз. Беренчедән, учакның минераль туфракта (күл яки балчык) урнашуына инаныгыз. Ут кабызганчы, уттан урман түшәмен һәм аның тирәсен бер метр радиуста кырыгыз;

- китәр алдыннан учакка ягыгыз. Шуннан соң көлне казып алыгыз һәм аның астында көлә торган күмернең сакланмавына инаныгыз, сакланса - тагын бер кат күмер салыгыз. Ут яныннан төтен яки пар чыкканчы китмәгез. Учак ягу турында алдан кайгыртыгыз;

- беркайчан да сүндерелмәгән шырпы яки тәмәке ташламагыз, урманда төрле пиротехник әйберләр: петардалар, бенгал утлары, шәмнәр һ. б. кулланмагыз (бары тик Яңа ел алдыннан гына, бөтен нәрсә калын кар белән капланган вакытта гына).;

- урманга автомобильләрдә, бигрәк тә мотоциклларда кермәгез. Сүндергечтән чыккан очкыннар янгын чыгарырга мөмкин, бигрәк тә лишайник белән капланган коры урманда;

- дусларыгызга һәм танышларыгызга аларның саксызлыгы янгыннарга сәбәп булырга мөмкин икәнлеген аңлатырга тырышыгыз.

Превентив чаралар (башкача әйткәндә – саклык) - урман янгыннарына каршы көрәшнең иң нәтиҗәле ысулы. Бу дөньяның күп илләре тәҗрибәсе белән раслана.

Һәркайсы бәла – каза очрагында сез һәрвакыт бердәм ашыгыч хезмәтләр чакыру номерына мөрәҗәгать итә аласыз «112». Шалтыратулар тәүлек әйләнәсе һәм шәһәр һәм кәрәзле телефоннардан бушлай кабул ителә.

Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының ТР буенча Баш идарәсенең "ышаныч телефоны" 8 (843) 288-46-96.

               https://16.mchs.gov.ru/deyatelnost/press-centr/operativnaya-informaciya