Мәгариф оешмаларында белем бирү сыйфатын бәйсез бәяләү
Федераль бюджет хисабына финанслана торган мәгариф оешмаларында белем бирү сыйфатын бәйсез бәяләү – РФ Мәгариф министрлыгы инициативасы һәм регламентлаштырыла торган мөһим аналитик процесс. Дәүләт мәктәпләре эшчәнлегенә тышкы бәя бирү чаралары уку-укыту эшен алга таба камилләштерү, шулай ук уку процессында катнашучыларны аны оештыру дәрәҗәсе турында һәркемгә ачык мәгълүмат белән тәэмин итү максатында анализлауның нәтиҗәле коралы булып тора. Белем бирү оешмаларының белем бирү сыйфатын бәйсез бәяләү: федераль бюджеттан финанслау исәбенә эшләүче дәүләт һәм башка оешмаларда укыту процессына бәйсез анализ кызыксынган затларга (уку-укыту мөнәсәбәтләрендә катнашучыларга һ.б.) гомуми белем бирү программаларын гамәлгә ашыруның нәтиҗәлелеге турында белешмәләр бирү максатында башкарыла.
Нәтиҗәләр белем бирү сыйфатын бәйсез бәяләү һәркемгә ачык мәгълүматлар бирә. Алар ярдәмендә укучыларның ФГОС буенча уку программасын үзләштерү дәрәҗәсен бәяләргә; укучыларның үсеш динамикасын анализларга; укытучыларның уку процессын камилләштерүгә юнәлдерелгән төп эш юнәлешләрен билгеләргә мөмкин.
Белем бирү сыйфатына бәйсез бәя бирүне чит оешмалар һәм иҗтимагый советлар үткәрә. Аның нәтиҗәләре мәктәп һәм аның җитәкчеләре эшенә йогынты ясый.
Бәяләү процедуралары түбәндәге критерийлар буенча башкарыла:
- мәктәп учреждениеләре турында белешмәләрнең үтә күренмәлелеге һәм аңлаешлы булуы;
- педагогик хезмәткәрләрнең әдәплелеге, үз-үзләрен дөрес тотышы һәм яхшы күңеллелеге;
- укыту процессын оештыру дәрәҗәсеннән канәгать булу;
- мәктәптә укуның уңайлылыгы;
- инвалид балалар өчен белем бирү ресурсларыннан файдалану мөмкинлеге.
Уку шартларын бәяләүгә дәүләтнеке булмаган, иҗтимагый, коммерциягә карамаган компанияләр, әлеге өлкәдә эксперт булган физик затлар һәм иҗтимагый башлангычларда эшләүче һөнәри учреждениеләр җәлеп ителә. Сыйфатны бәйсез бәяләүне гамәлгә ашыру өчен Иҗтимагый совет төзелә, аның составы өч елга раслана һәм кимендә 5 кешедән тора. Бу срок тәмамлангач, яңа состав җыела, аңа элекке катнашучыларның өчтән икесеннән артыгы кертелергә мөмкин. Совет составына түбәндәге оешмалардан: җирле үзидарә һәм дәүләт хакимияте органнарыннан; мәгариф өлкәсендә эшләүче иҗтимагый берләшмәләрдән (шул исәптән җитәкчеләр, аларның урынбасарлары һәм хезмәткәрләре) вәкилләр керә алмый.
Сыйфатны бәйсез бәяләү түбәндәге чыганакларны кулланып башкарыла: Интернетта һәм башка мәгълүмат-коммуникация челтәрләрендә ачык файдаланудагы белешмәләр (мәктәпнең челтәрдәге рәсми битендә һ.б.). Нигез итеп уку йортының идарә системасы һәм анда гамәлдә булган уку программалары турындагы мәгълүматлар алына. Финанс һәм хуҗалык эшенең үзенчәлекләре турында. Укыту, фәнни һәм башка эшчәнлек нәтиҗәләре турында. Шулай ук ОУНЫҢ үз-үзен тикшерү турындагы хисапларында булган мәгълүмат кулланыла. Мәгариф системасы мониторингы нәтиҗәләре. Региональ дәрәҗәдәге мәгариф системасы турында рәсми статистик мәгълүмат. Бәйсез социаль сораштырулар һәм эксперт сораштырулары, рейтинглар, интернетта тавыш бирүләр, «кайнар линияләр», педагоглар, укучылар һәм укыту процессында катнашучыларның анкеталары, «ышаныч телефоннары» мәгълүматлары, шулай ук массакүләм мәгълүмат чараларында бастырылган мәгълүматлар. Сыйфатны бәйсез бәяләүнең нәтиҗәсе булып педагоглар коллективы, укучылар һәм аларның ата-аналары, ОУ администрациясе, башкарма хакимият органнары һәм башка кызыксынган затлар өчен рекомендацияле мәгълүмат белән хисап формалаштыру тора. Тәкъдимнәр һәм тәкъдимнәр нигезенә мәгариф системасының ачыкланган үзенчәлекләре, мөмкинлекләре, үсеш тенденцияләре һәм проблемалары ята. Тышкы бәя нәтиҗәләре буенча Иҗтимагый совет вәкилләре укыту процессын камилләштерүгә һәм гомумән белем бирү хезмәтләренең сыйфатын яхшыртуга юнәлдерелгән өстенлекле юнәлешләр һәм конкрет тәкъдимнәр формалаштыра.