Татарстан Республикасы укучыларының ата-аналарына Бала хокуклары буенча вәкаләтле вәкилдән Ирина Волынец мөрәҗәгате.
Хөрмәтле әти-әниләр!
Сезнең аерым игътибарыгызны ата — ана хокукларыннан явызларча файдалануга юл куймауга юнәлтәбез, чөнки сезнең дөрес булмаган яки квалификациясез гамәлләрегез балаларыгызның киләчәгенә тискәре йогынты ясарга мөмкин-аларны тулы белем траекториясеннән һәм ачыла торган мөмкинлекләрдән мәхрүм итәргә мөмкин. Бу раслау Россия законнары нормаларына нигезләнгән һәм илнең төрле төбәкләрендә суд практикасы белән расланган.
Гамәлдәге мәгариф турындагы закон кысаларында мәҗбүри дәүләт имтиханнарын уңышлы тапшыру һәм арадаш аттестация процедураларын узу урта гомуми һәм төп гомуми белем турында аттестатлар алу өчен кирәкле шартлар булып тора. Шулай итеп, Россия Мәгариф министрлыгының 2022 елның 05 сентябрендәге 794 номерлы боерыгы белән расланган Тәртип нигезендә, чыгарылыш укучылары узарга тиеш:
- Йомгаклау имтиханнары (9 нчы сыйныф укучылары өчен БДИ, 11 нче сыйныф укучылары өчен БДИ);
- Мәктәптә арадаш аттестация;
- Йомгаклау иншасы (11 нче сыйныф укучылары өчен) яки бәян итү (9 нчы сыйныфлар өчен);
- Йомгаклау әңгәмәсе (9 нчы сыйныф укучылары өчен).
Һәр этап мәҗбүри характерга ия һәм бернинди шартларда да, гариза бирүдән баш тартуны яки баланың шәхси мәгълүматларын эшкәртүгә каршы килүне дә кертеп, игътибарсыз калдырылырга мөмкин түгел.
Әмма мәгариф оешмаларының күпсанлы аңлатмаларына карамастан, ата-аналарның мәктәп укучыларын ГИАга әзерләү процессына нигезсез каршы тору очраклары күзәтелә. Кайбер ата-аналар шикле мәгълүмат чыганакларына ышануны өстен күрә, рәсми таләпләрне санга сукмый һәм үз балаларының белем алуын куркыныч астына куя. Мондый караш күңелсез нәтиҗәләргә китерә: балалар мәктәпне тәмамлау турында документсыз калалар, бу исә алга таба көллиятләргә, техникумнарга яки югары уку баскычының профильле сыйныфларына керүгә киртәләр тудыра.
Суд практикасы ата-аналарның балаларга белем бирү мәсьәләләренә намуссыз мөнәсәбәтенең нәтиҗәләрен ачык күрсәтә. Краснодар краеның Кургана район суды тарафыннан кабул ителгән читтән торып кабул ителгән суд карары (2024 елның 08 августыннан 2-1596/2024 номерлы) мисал булып тора, ул балигъ булмаган балаларның белем бирү процессы нормаларын үтәвен тәэмин иткән өчен ата-аналарның җаваплылыгын раслады. Шундый ук эшләр буенча Татарстан прокуратурасы берничә тапкыр судка мөрәҗәгатьләр инициативасы белән чыкты, алар Казан һәм республика судлары тарафыннан хупланды. Суд актлары мәҗбүри мәктәп аттестациясен узуның закон белән билгеләнгән кагыйдәләрен катгый үтәү зарурлыгын раслый, ә бу процедураларны урап узуның теләсә нинди омтылышлары булачак бала өчен тискәре нәтиҗәләргә китерә.
Без сезне балагызның белем алу ихтыяҗларын тәэмин итү бурычларын үтәүгә җаваплы карарга чакырабыз, шул исәптән үз балагызның шәхси мәгълүматларын эшкәртүгә үз вакытында ризалык бирүне дә. Бары тик уртак тырышлыклар гына һәр укучының үсеш перспективаларын саклап калырга һәм аның белем алуга законлы хокукларын саклауны гарантияләргә мөмкинлек бирәчәк.
Белешмә өчен өстәмә мәгълүмат:
- Краснодар крае Кургана район судының 2024 елның 08 августындагы 2-1596/2024 номерлы карары,
- Генераль прокуратура сайтыннан мәгълүмат, https://epp.genproc.gov.ru/web/proc_23/mass-media/news/reg-news?item=98754466.