2025 елда Яңа ел һәм Раштуа бәйрәмнәре чорында террорчылыкка каршы куркынычсызлык чараларын үтәү буенча белешмәлек
2025 елда Яңа ел һәм Раштуа бәйрәмнәре чорында террорчылыкка каршы куркынычсызлык чараларын үтәү буенча белешмәлек
Массакүләм чаралар уздыру чорында, шулай ук көндәлек тормышта куркынычсызлыкны тәэмин итү, террорчылык күренешләрен кисәтү һәм булдырмау максатларында гражданнарны уяу булырга һәм сак булырга чакырабыз. Түбәндә китерелгән тәкъдимнәр Сезгә һәм якыннарыгызга гомерегезне сакларга һәм сәламәтлекне сакларга ярдәм итәчәк.Әгәр дә сез шикле предметны сизсәгез (калдырылган пакет, тартма), шулай ук шартлау куркынычы булган предмет (граната, снаряд, бомба һ.б.) аларга якын килмәгез, кешеләрне чакырыгыз һәм табыш турында кичекмәстән полициягә хәбәр итүләрен сорагыз.Саклауны оештырыгыз, бу әйберне чолгап алыгыз, кешеләрне кертмәгез, аларга куркыныч әйбергә кагылырга яки аны зарарсызландырырга ирек бирмәгез.Шартлау куркынычы булган предметны табылган урында зарарсызландыру бары тик эчке эшләр министрлыгы белгечләре тарафыннан гына башкарыла, ФСБ, ГАДӘТТӘН ТЫШ ХӘЛЛӘР МИНИСТРЛЫГЫ.Шартлаткычны эшләтеп җибәрергә сәләтле радиоэлемтә чараларын, кәрәзле телефоннарны, башка радио чараларын кулланмагыз.Әгәр шартлау вакытында паникага бирелсәгез, хәлне ачыклагыз: бинаның зарарлану дәрәҗәсе, юлларның торышы яки хәрабәләрнең масштабы, төтенле, газлы яки утлы булу, электрүткәргечнең очкынлануы, су агымнары, үтүкләрнең яктыртылуы.Эвакуация кирәк булганда, документларны һәм беренче кирәк-ярак әйберләрен алыгыз һәм чыгуга таба хәрәкәт итә башлагыз (зарарланган конструкцияләргә һәм чыбыкларга тимәгез).Газлар булу ихтималы аркасында ачык уттан файдаланмагыз.Төтенгә батканда сулыш органнарын чыланган сөлге белән саклагыз. Әгәр дә сезне конструкция җимерекләре басып киткән икән, тирән һәм тигез сулыш алырга тырышыгыз, тавыш һәм шаку белән кешеләрнең игътибарын җәлеп итегез.Әгәр дә Сез җир өслегеннән (өемнән) тирән торасыз икән, теләсә нинди металл әйберне (боҗра, ачкычлар һ.б.) сулга, уңга күчерегез.Әгәр сезнең тирәгездә пространство чагыштырмача буш булса, шырпы, шәм кабызмагыз, кислородны саклагыз.Яңа җимерелү китереп чыгармаска тырышып, сак кына алга барыгыз, тышкы яктан килгән һава хәрәкәтенә карап йөз тотыгыз. Мөмкинлек булса, кул астындагы әйберләр (такта, кирпеч) ярдәмендә түшәмне җимерелүдән ныгытыгыз һәм ярдәм көтегез.Сусаган чакта авызыгызга кечерәк кенә шома таш яки яулык кисәге салыгыз да, борын белән сулый-сулый, аны суырыгыз.Әгәр сезне тоткынлыкка алсалар, үзегезне кулга алыгыз, тынычланырга, паникага бирелмәскә тырышыгыз.Тыныч тавыш белән сөйләшегез.Урлаучыларга карата нәфрәт һәм кимсетү күрсәтмәгез.Бандитларның барлык күрсәтмәләрен үтәгез.Үз-үзегезне тотышыгыз белән террорчыларның игътибарын җәлеп итмәгез, актив каршылык күрсәтмәгез. Бу сезнең хәлегезне тагын да катлауландырырга мөмкин.Террорчылар турында мөмкин кадәр күбрәк мәгълүматны исегездә тотыгыз (Сан, кораллану, ничек күренәләр, тышкы кыяфәт үзенчәлекләре, гәүдә төзелеше, акцент, сөйләшү тематикасы, темперамент, үз-үзеңне тоту манеры).Үзегезнең кайда тоткынлыкта булуыгызны билгеләргә тырышыгыз.Акыл һәм физик активлыкны саклагыз. Ашамагыз. Бу көч һәм сәламәтлекне сакларга ярдәм итәчәк. Тәрәзәләрдән, ишекләрдән һәм террорчыларның үзләреннән ераграк урнашыгыз. Бу бинаны штурмлау, снайперларның җинаятьчеләрне җиңүгә атуы очрагында сезнең куркынычсызлыкны тәэмин итү өчен кирәк.Бинаны штурмлаганда, кулларыгызны баш артына куеп, йөзтүбән идәнгә ятыгыз.Хәтерлисезме, хокук саклау органнары сезне коткару өчен барысын да эшли!Халык арасында үз-үзеңне тоту кагыйдәләре:террорчылар еш кына кешеләр күп була торган урыннарны сайлыйлар. Террорчылык актының зарарлы факторыннан тыш, кешеләр паника нәтиҗәсендә барлыкка килгән бәрелеш нәтиҗәсендә дә һәлак була һәм җәрәхәтләр ала. Шуңа күрә халык арасында үз - үзеңне тоту кагыйдәләрен истә тотарга кирәк: - кешеләрнең күпләп җыелуыннан сакланыгыз. Бу вакыйгаларга никадәр генә карыйсыгыз килмәсен, халыкка кушылмагыз. Әгәр халык арасында булсагыз, аңа сезне күтәреп барырга рөхсәт итегез, ләкин аннан чыгарга тырышып карагыз.- Күкрәк читлеге кысылмасын өчен, терсәкләрегезне бөгеп торган кулларыгызны тирән итеп сулагыз һәм чак кына читкә җәегез. Озын буйлы, эре кешеләрдән, зур әйберләр һәм зур сумкалар тоткан кешеләрдән ераграк китәргә тырышыгыз.- Теләсә нинди ысуллар белән аягыгызда торып калырга тырышыгыз. Кулыгызны кесәгездә тотмагыз.- Хәрәкәт иткәндә аякларыгызны мөмкин кадәр югарырак күтәрегез, аякларыгызны тулы аягыгызга куегыз, орлык чәчмәгез, аяк очларына менмәгез. Әгәр дә этеш-төртеш куркыныч төс алган икән, хәзер үк, уйлап та тормыйча, теләсә нинди йөктән, барыннан да элек озын каешлы сумкадан һәм шарфтан арыныгыз. Әгәр нәрсәнедер төшереп калдырган булсалар, күтәрер өчен һич тә иелмәгез. Әгәр егылсагыз, мөмкин кадәр тизрәк аякка басарга тырышыгыз. Шул ук вакытта кулларыгызга таянмагыз (аларны таптыйлар яки сындыралар). Бер генә мизгелгә булса да аяк табаннарына яки оекбашларына басарга тырышыгыз. Терәккә ия булгач, аякларыгызны җирдән кискен этеп, "калкып чыгыгыз". Әгәр торып булмаса, йомгак белән бөгәрләнегез, башыгызны Беләкләрегез белән саклагыз, ә кулларыгыз белән җилкә чокырын каплагыз.- Кешеләр белән тулган бинага килеп кергәч, экстремаль хәл килеп чыкканда кайсы урыннарның аеруча куркыныч булуын алдан билгеләгез (стадиондагы секторлар арасындагы үтү урыннары, концерт залларындагы пыяла ишекләр һәм бүлемнәр һ.Б.), запас һәм авария чыгу юлларына игътибар итегез, күңелегездән аларга юл ясагыз.- Халык төркеменнән зал почмакларында яки стена буенда ышыклану җиңелрәк, ләкин аннан ишеккә кадәр барып җитү кыенрак.- Паника килеп чыкса, тынычлык сакларга һәм хәлне аек бәяләргә тырышыгыз.- Митингта катнашучыларга "кызык өчен" кушылмагыз. Башта митингның санкцияләнгәнме икәнен, чыгыш ясаучы кешеләр ни өчен агитация ясавын белегез.- Теркәлмәгән оешмаларга кермәгез. Мондый оешмаларның чараларында катнашу җинаять җәзасына китерергә мөмкин. Массакүләм тәртипсезлекләр вакытында катнашучылар да, тамашачылар да төркеменә эләкмәскә тырышыгыз. Сез махсус бүлекчә сугышчылары гамәлләренә эләгә аласыз.Террорчылык актларын үткәрүгә әзерлекнең типик билгеләре: объектны видеога һәм фотога төшерү;күзәтү (шул исәптән техник чаралар кулланып - бинокльләр, телескоплар);объектның схемаларын һәм аңа якынлашу юлларын төзү;объектны саклау һәм оборона системасы турында мәгълүмат алырга тырышу;шартлаткыч матдәләрне (аларның компонентларын), кулдан ясалган шартлаткыч җайланмалар (СВУ) ясаганда кулланылырга мөмкин булган шартлату чараларын, шулай ук артиллерия коралларын да кертеп штаттагы сугыш кирәк-яракларын һәм коралларны сатып алу, сатып алу яки булу мөмкинлеген эзләү;төрле системалардагы электрон сәгатьләр, кабул иткечләр (пейджерлар) һәм кече габаритлы радиостанцияләр партияләрен сатып алу;үзебездә җитештерелгән киң таралган модель автомобильләр сатып алу (ВАЗ-2101, 2103, 2106), беренче чиратта тотылган автомобильләрне файдалану хокукына нотариаль рәсмиләштермичә;сатып алынган автомобильләрне ЮХИДИ РЭО аша билгеләнгән тәртиптә яңадан рәсмиләштерүдән читләшү;сатып алына торган автомобильнең техник торышына, бигрәк тә тышкы кыяфәтенә кимсетеп карау;автомобильләргә аларның кирәклегенә шик тудыра торган кабатлаучы, ярдәмче һәм вакытлы системалар (ягулык, электр җиһазлары) урнаштыру;төрле металл әйберләр (гайкалар, болтлар, шариклы һәм роликлы подшипниклар кисәкләре һ. б.) сатып алу;затлар барлыкка килү, аларның үз-үзләрен тотышында вәзгыятьне өйрәнү, террорчылык акциясен үткәрү ихтималы булган объект эшчәнлегенең аерым аспектларына карата югары һәм шул ук вакытта аз мотивлы кызыксыну;объектның эш режимы, аңа керү тәртибе турында әйләнә-тирәдәгеләрдән белешмәләр алу;күпкатлы биналарның подвалларына һәм чормаларына аларга бернинди катнашы булмаган затларның үтеп керүе;кеше белән калдыру яки кеше күп булган урыннарда табу күздә тотыла. хуҗасыз пакетлар, сумкалар, төргәкләр;кешедә кием астына яшерелгән әйберләр булу;дтаны тормышка ашырырга ниятләү;тышкы кыяфәтне үзгәртергә омтылу, шул исәптән грим, ясалма мыеклар, париклар, бәйләвечләр ярдәмендә, тышкы киемнәрне еш, сәбәпсез алыштыру, тышкы кыяфәтне үзгәртү өчен кирәкле аксессуарлар алу;төрле урнаштыру белешмәләре булган документлар алу, булу;саллы бүләккә: машина куу, пакет (капчык, төргәк һ.б.) күчерү, посылка тапшыру өчен әһәмиятсез эш башкарырга тәкъдим итү, шул исәптән тимер юл яки автомобиль транспорты пассажирлары.Гомуми һәм хосусый киңәшләребез күзәтүле булыгыз! Тик сез үз подъездыгызда, ишегалдыгызда, урамыгызда әйберләрне һәм чит кешеләрне вакытында күрә аласыз.Уяу булыгыз! Әйләнә-тирәдәгеләрнең үз-үзләрен тотышына, хуҗасыз һәм шартларга туры килми торган предметларның булуына игътибар итегез.Үз йортыгызны тәртипкә китерегез: подъездга домофонлы тимер ишек куегыз, подвалларның, чормаларның һәм техник биналарның ябылуын көн саен тикшерегез.Беркайчан да саклауга яки башка затка тапшыру өчен иң куркынычсыз әйберләрне дә алмагыз.Шикле нәрсәгә якын бармагыз: бу сезнең гомерегезгә дә китерергә мөмкин.Балаларыгызны куркынычсызлык чараларына өйрәтегез: урамда сөйләшмәскә, таныш булмаган кешеләргә ишек ачмаска, хуҗасыз уенчыклар сайламаска, табылдыкларга кагылмаска һ. б. ашыгыч һәм оператив телефоннар Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының коткару хезмәте телефоны – янгын сүндерүчеләрне һәм коткаручыларны чакыруның 112 янгын сүндерүчеләрне һәм коткаручыларны чакыруның бердәм телефоны – 01 һәм 101.