Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның югары һәм гадәттән тыш янгын куркынычы турында давыл кисәтүе
Татарстан Республикасы территориясендә урманнарның югары һәм гадәттән тыш янгын куркынычы турында давыл кисәтүе
2023 елның 14-18 август көннәрендә Татарстан Республикасы территориясендә югары (4 класс) сакланачак, аерым районнарда урманнарның гадәттән тыш (5 класс) янгын куркынычы көтелә.
Россия гадәттән тыш хәлләр министрлыгының Татарстан Республикасы буенча Баш идарәсе хәбәр итә:
Янгынның космик билгеләре: төтенсыман төтеннәр, кошларның, хайваннарның, бөҗәкләрнең, аларның миграциясе - бер якка, офыкта төнге шәфәкъ яктысы.
Урман утын ничек сүндерәләр? Янгын кырыен яфраклы агач ботаклары белән каплау; янгын кырыен йомшак туфрак белән ыргыту һәм ут хәрәкәте юлында Җир полосалары, киң канаулар төзү юлы белән.
Ут торак пунктка якынлашса, нишләргә? Кешеләрне, беренче чиратта балаларны, хатын-кызларны һәм картларны эвакуацияләргә кирәк. Кешеләрне юнәлешкә чыгарырга яки чыгарырга, утның перпендикуляр таралуына кирәк. Юлларда гына, шулай ук елгалар һәм инешләр буйлап, ә кайчагында суда да хәрәкәт итәргә кирәк. Авыз белән борыныңны юеш мамык-марля бәйләвече, сөлге, кием-салымның бер өлеше белән капларга кирәк. Үзең белән документлар, акча, бик кирәкле әйберләр алырга. Шәхси әйберләрне янган корылмалардан башка яки җир белән күмелгән чокырда гына саклап калырга мөмкин.
Эвакуациягә чыгу мөмкин булмаганда (торак пунктларда массакүләм янгыннар) герметлашкан таш биналарда, гражданнар оборонасы сыену урыннарында яки зур ачык мәйданнарда, стадионнарда яшеренеп көтеп кенә кала.
Урманда янгын чыккач, паникага бирелмәгез. Башта шартларны тиз анализлагыз. Рельефның калку ноктасына менәргә яисә биек агачка үрмәләргә, янгын учагы булган урынны табарга, ут таралу юнәлешен һәм тизлеген билгеләргә, сулыкның, сазлыкның, урман асларының, торак пунктларның урнашуын күрергә кирәк.
Әгәр юл киселгән булса, янгыннан саклану өчен утрауларда, ярларда, сазлыкта, кыя түбәләрендә һ.б. урыннарны агачлардан ераграк сайлагыз - алар янгында, тамырлары янганда, тавышсыз егылырга мөмкин. Ут якынлашканда киемнәрегезне мул итеп суга батырыгыз, суга ятыгыз, әмма камыш янында түгел. Ярлы суда башыгыз белән йокы капчыгына төрегез, аны һәм киемегезне су белән дымлагыз. Учакка эләккәч, вакыт-вакыт әйләнегез, кипкән киемнәрне юыгыз, йөзегезне күп катламлы бинт белән саклагыз, аны даими рәвештә юып торган марлидан яхшырак. Учакка эләккәндә, барлык нейлон, капрон һәм башка эремәле киемнәрне салыгыз, ягулык һәм тиз янучы җиһазлардан котылыгыз.
Әгәр сез урманда кечкенә янгынга тап булсагыз, аны туктату өчен кичекмәстән чаралар күрергә һәм бер үк вакытта, мөмкин булса, кемнедер якындагы торак пунктка яки урманчылыкка ярдәм сорап җибәрергә кирәк.
Урман янгыннары вакытында үзеңне ничек тотарга.
Урманда янгын еш кына кеше гаебе белән барлыкка килә - бу ут белән саксыз эш итү дә, сүнмәгән учак та, ташланган шырпы яки тәмәке дә, балалар шаяруы да. Кайвакыт янгын чыгуның сәбәбе булып яшен яшьлеге хезмәт итәргә мөмкин, әмма мондый очраклар шактый сирәк. Шулай да урманда ут стихиясе белән очрашырга туры килсә, нәрсә белергә кирәк соң? Ничек урман янгынына юл куймаска? Әгәр янгын чыккан булса, нишләргә?
Урманда янгынга ничек юл куймаска тырышырга.
Беренчесе - ялга яки походка чыгарга әзерлек. Үзең белән чиләк, балта һәм көрәк алырга тәкъдим ителә. Биш һәм аннан да күбрәк кеше бергә җыелсагыз, бу, әлбәттә, яхшы. Әгәр поход ялгыз булса? Турист-ялгызы үзен чиләкләр һәм балталар белән тутырмаячак. Ялгыз поход өчен (янгын ихтималы аркасында гына түгел) чехолы булган җыелма сапер көрәген сатып алырга һәм аның кырыйларын томаларга киңәш ителә. Шулай итеп, ул сезгә көрәк тә, балта да хезмәт итәчәк.
Икенчесе-урманда учак ягу вакытында барлык саклык чараларын бик төгәл үтәргә кирәк. Мондый чараларга ут белән бәйле булган һәрнәрсә керә. Утны агачлар астында, бигрәк тә таҗның аскы ботаклары аз биеклектә булган агачлар астында үстереп булмый. Коры үлән күп булган яки коры агач төпләре якын урнашкан урыннарда учак ягарга ярамый. Учак өчен урынны алдан әзерләргә яки иске учакны кулланырга тырышырга кирәк.
Тукталыш вакытында.
Беренче номерлы алтын кагыйдә - беркайчан да учакны күзәтүсез калдырырга ярамый! Ягулык запасы турында әзерләнгән әзер ягулык учагыннан өч-биш метр ераклыкта тотыгыз. Бик югары учак үрчетмәгез, әгәр дә ул ниндидер аерым зарурлык таләп итмәсә (сигнал учагы, мәсәлән). Учак мөмкин кадәр азрак очкыннар бирсен, бигрәк тә җил вакытында. Җил килгәндә ут ачканда аның көчен һәм юнәлешен исәпкә алыгыз, чөнки искергән очкыннар үләннәр яисә агач яфраклары януга китерергә мөмкин. Ягулык рәвешендә коры яфраклы ботакларны (дары кебек яна) кулланмаска тырышыгыз, чөнки учактан очкыннар гына түгел, ә пыскып беткән яфраклар чәчеләчәк. Якын-тирәдә сулык булса, су белән тәэмин ителегез, ә сездә яраклы сулык бар.
Парковкадан чыкканда, учакны җентекләп сүндерергә, су белән тутырырга һәм туфрак белән күмеп куярга кирәк. Әгәр дә тиресне алып куйсалар, утынны тирес кисәкләре белән каплагыз. Ахыр чиктә, учакның сүнгәненә һәм сезнең китүегездән соң берникадәр вакыт узгач та янмавына инаныгыз. Үзегезгә тәртип калдырыгыз, һәм, әйтелгәнчә, яхшы юлга.
Урман янгыннары белән очрашканда нәрсә эшләргә
Әгәр дә сез башланган янгынны тапсагыз-мәсәлән, кемдер ташлаган ут янында кечкенә үлән яисә янып торган урман түшәме кебек, аны үзегез сүндерергә тырышыгыз. Кайвакыт ялкынны таптау гына җитә (хәер, көтәргә һәм үләннең яки түшәмнең чыннан да янып бетмәвенә инанырга кирәк, югыйсә ут яңадан барлыкка килергә мөмкин).
Булган хәлне дөрес бәяләргә тырышыгыз. Конкрет шартлардан чыгып, сез үзегез янгынны сүндерерсезме, әллә сезгә ярдәм кирәкме икәнен хәл итегез. Көчегезне арттырмагыз. Әгәр дә сез янгынны күрсәгез, аны сүндерергә тырыштыгыз, ләкин бернәрсә дә килеп чыкмады, ә ул көчлерәк кенә янды, Бәлагә эләкмәс өчен, вакытында еракка китәргә кирәк.
Махсус хезмәтләргә тизрәк хәбәр итү мөмкинлеген эзләячәкләр. Мондый очракларда Гадәттән тыш хәлләр министрлыгы хезмәтләре ("01" телефоны), ЕДДС (телефоны - "112"), егерьлар, урманчылар булырга мөмкин. Төркем походында авыр кирәк-яракларны группаның бер әгъзасыннан алырга һәм аны якындагы торак пунктка яки ярдәм сорап автомобиль трассасына җибәрергә кирәк. Төркемнең башка әгъзаларына маршруттан төшеп янгын урынын калдыру яхшырак. Бер-берегезне күздән югалтмагыз.
Кинәт үзгәрүләрне (җил тизлеге һәм юнәлеше үзгәрүләрен) исәпкә алыгыз. «Янгын белән тизлектә ярышмыйча» китәргә тырышыгыз, ягъни җилгә каршы яки җил юнәлешенә таба, өстенлек белән битләү буенча түбәнгә, ут өчен ышанычлы киртәләр (минераль туфрак һәм елганың киң полосалары) артына китегез. Еш кына бердәнбер куркынычсыз зона-янган участоклар, әгәр алар торфлы булмаса.
Утның җил буенча да (тизрәк) һәм аңа каршы да (авыррак) алга баруын, ә тау битеннән түбәнгә караганда күпкә тизрәк күтәрелүен исәпкә алыгыз.
Көндәлек янгын режимын истә тотыгыз. Еш кына яндыру чык кипкәннән соң иртән башлана (иртәнге 9-10 сәгать тирәсендә) һәм кичке чык төшү белән туктатыла (кичке 20-21 сәгать).group. group group. group. gorenjed. Төнлә янгын йоклый. Иң нык янгын гамәлдә була һәм тиз тарала шул полуденное вакытта – 13 сәгатьтән 17 сәгатькә Алдында выпадением яңгыр горение янгын кич көчәя. Бик коры, эссе һава торышы булганда (5-нче класс) янгыннар төнлә дә тарала, гәрчә, кагыйдә буларак, төнге вакытта түбән һәм түшәм формасында гына була.
Янгын учагы кечкенә булса
Әгәр дә сез янгынны вакытында күрсәгез һәм янгынның кечкенә мәйданы булса, сез аны үзегез локальләштерергә һәм сүндерергә карар итә аласыз. Сулык янында утны су белән тутырыгыз, ялкынны дымлы матдә белән бәреп төшерергә мөмкин. Янган үләнне сынган ботаклардан ясалган «веник» ярдәмендә сүндерергә мөмкин. Шул ук вакытта төп ут ягына тайгак хәрәкәтләр белән һөҗүм итәргә кирәк. "Веник" ны һәр берничә сугудан соң кулларда әйләндерергә кирәк, ул үзе янмасын өчен, ә аның җылытылган ягы бераз суынырга өлгерсен өчен.
Сак булыгыз, торф яна
Бу күренеш бик куркыныч һәм бик куркыныч. Ачы төтен күзләргә бәрелә, сулыш алу бик авыр. Төтен һәм ут сезнең артта калсын өчен, афәт зонасыннан җил юнәлешендә китәргә кирәк. Аяк астындагы кайнар Җир бер генә нәрсәне аңлата: сез зур куркыныч астында. Вакытында горения торфка ут еш китә җир астына, анда выжигает тулы бер участоклары, образуя пустоты. Мондый тәмугка төшү җиңелрәк, нәтиҗәләре гадәттә аяныч. Мондый шартларда хәрәкәт иткәндә, юлны озын шестерня белән тоеп алыгыз. Бу сазлык буйлап йөргән кебек булачак.
Онытмагыз, янган торфның температурасы 600 градус тирәсе, һәм чыгу бик авыр булырга мөмкин.
Янгын зонасыннан чыккач
Янгын зонасыннан чыккач, мөмкин кадәр кыска вакыт эчендә бәла турында хәбәр итәргә кирәк. Борчылу хәбәрен тапшырганда, билгеле янгын координаталары, аны күргән вакыт һәм килеп чыгу сәбәбе турында сөйләгез (хәтта бу сәбәп үзегез булса да).
Һәркем нәрсә эшли ала
Табигый территориядә ут белән бик сак булыгыз. Сезнең тәртипсезлегегез зур проблемалар тудырмасын өчен, түбәндәге кагыйдәләрне үтәгез:
- кырларда һәм болыннарда коры үләннәрне беркайчан да яндырмагыз. Әгәр дә сез башкаларның моны ничек эшләвен күрсәгез, аларны туктатырга һәм үләннәрнең бик куркыныч булуын аңлатырга тырышыгыз;
- беркайчан да коры урманда яки торфлы урында ут кабызмагыз. Беренчедән, учакның минераль туфракта (күл яки балчык) урнашуына инаныгыз. Ут кабызганчы, уттан урман түшәмен һәм аның тирәсен бер метр радиуста кырыгыз;
- китәр алдыннан учакны Яхшы тутырыгыз. Шуннан соң көлне казыгыз һәм аның астында янып торган күмер сакланмаганлыгына инаныгыз, әгәр сакланып калган булса, тагын бер тапкыр тутырыгыз. Төтен яки пар чыкканчы, коелган учактан китмәгез. Утны нәрсә белән тутырырга, алдан кайгыртыгыз;
- беркайчан да сүндерелмәгән спичкалар яки тәмәке ташламагыз, урманда төрле пиротехник әйберләр кулланмагыз: петардалар, бенгал утлары, шәмнәр һ. б. (Яңа ел алдыннан, барысы да калын кар белән капланган вакытта гына);
- урманга автомобильләр һәм бигрәк тә мотоцикллар белән кермәгез. Тавышны сүндерүче очкыннар янгын чыгарырга мөмкин, бигрәк тә лишайник белән капланган коры урманда;
- дусларыгызга һәм танышларыгызга аларның саксызлыгы янгыннар китереп чыгарырга мөмкин икәнен аңлатырга тырышыгыз.
Профилактик чаралар (башкача әйткәндә саклык) урман янгыннары белән көрәшүнең иң нәтиҗәле ысулы. Бу дөньяның күп илләрендәге тәҗрибә белән расланган.
Һәркайсы бәла – каза очрагында сез һәрвакыт бердәм ашыгыч хезмәтләр чакыру номерына мөрәҗәгать итә аласыз «112». Шалтыратулар тәүлек әйләнәсе һәм шәһәр һәм кәрәзле телефоннардан бушлай кабул ителә.
Россия Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының ТР буенча Баш идарәсенең "Ышаныч телефоны" 8 (843) 288-46-96.