Татарстанның баш салым белгече республика бизнесына предприятиеләрдә күчмә салым тикшерүләреннән ничек сакланырга кирәклеген аңлатты
Беренче яртыеллыкта Татарстан предприятиеләре һәм бизнесы өстәмә кыйммәткә салым буенча ярты миллиард (487 млн) сумга якын акча түләде. Узган ел НДС буенча өстәмә түләүләр суммасы 1,4 млрд тәшкил итте. Бу хакта «реаль вакыт» ка биргән интервьюсында Россия Федераль салым хезмәтенең Татарстан буенча идарәсе җитәкчесе Марат Сафиуллин хәбәр итте. Республиканың баш салым белгече ни өчен эшмәкәрләрне комиссиягә салым хезмәтенә чакыралар, бизнес алып баруның нинди ысуллары еш кына инспекторларның игътибарын җәлеп итә һәм күчмә салым тикшерүләреннән ничек качарга кирәклеген аңлатты.
Салым бурычларын законсыз киметү схемалары
- Марат Адипович, салым хезмәткәрләре күчмә салым тикшерүенә ничә тапкыр чыга?
- Соңгы елларда салым хезмәте контроль эштәге алымны үзгәртте һәм төп тенденция-күчмә тикшерүләр саны кими һәм шул ук вакытта аларның нәтиҗәлелеге арта, контроль эшендә намуслы салым түләүчеләргә административ йөкләнешнең кимүенә басым ясалды.
Салым контроле хәвеф-хәтәр чыгу куркынычына нигезләнгән, салым контроле чаралары беренче чиратта салым йөкләмәләрен законсыз киметү схемаларында катнашучы салым түләүчеләргә карата уздырыла.
Россия Федераль салым хезмәте Манифесты нигезендә хезмәт эшчәнлегенең өстенлекле юнәлеше салым түләүчеләр белән диалогка ачык булу. Һәм салым органы тарафыннан салым законнарын бозу фактлары билгеләнгән очракта, мондый хокук бозуга юл куйган түләүчене, бозуны ирекле рәвештә бетерү өчен, салым органына чакыралар. Күчмә салым тикшерүен билгеләү - иң соңгы чара. Әйтик, 2022 елда күчмә салым тикшерүләрен республика салым органнарында исәптә торучы түләүчеләр санының нибары 0,1%ы гына колачлаган.
Гомумән, күчмә салым тикшерүләрен планлаштыру - салым бозу критерийлары нигезендә күчмә контроль өчен салым түләүчеләрне сайлап алуга төзелгән процесс. Әлеге критерийлар һәркем файдалана алырлык, күчмә салым тикшерүләрен планлаштыру Концепциясе тарафыннан расланган һәм Россия Федераль салым хезмәтенең рәсми сайтында nalog.gov.ru “Россия Федерациясендә салым салу/Контроль эш/Күчмә салым тикшерүләрен планлаштыру системасы концепциясе” бүлегендә бастырылган.
Күчмә салым тикшерүләрен планлаштыру концепциясе белән уңайлы вакытта иркен файдалануда танышырга һәм сездә булган куркынычлык зоналарын бәяләргә була.
Түбән хезмәт хакы һәм алыпсатарлар белән эш - тикшерү өчен критерийлар.
- Минемчә, күптән бизнес белән шөгыльләнүче кешеләр бу куркынычлар турында мөгаен беләләр һәм үз эшен ничек дөрес алып барырга беләләр. Ә менә гомүмән теркәлеп кенә эшли башлаган кешеләр бар. Сүз куркынычның нинди критерийлары турында җентекләбрәк сөйләгез әле?
- Күчмә салым тикшерүен үткәрү өчен салым түләүчеләрне сайлап алу критерийлары түбәндәге факторларны кертергә мөмкин: салым йөкләнешенең түбән булуы, берничә салым чоры дәвамында бухгалтерлык яки салым хисаплылыгында зыяннарны чагылдыру, салым түләүләренең шактый суммалары, керемнәрнең артуыннан, тармактагы уртача дәрәҗәдән түбәнрәк хезмәткәрләрнең хезмәт хакы артуы, салым органнары арасында махсус салым режимнарын, "миграция" куллану, хуҗалык эшчәнлеген контрагент-арадашчылар, сатып алучылар һәм эшчәнлекнең рентабельлек дәрәҗәсе түбән булу белән алып бару.
Барлыгы хәвеф-хәтәр критерийлары 12 һәм минем аларның өчесенә аерым игътибар бирәсем килә. Беренчедән, бу салым йөкләнеше икътисадый эшчәнлек төре буенча уртача тармак күрсәткеченнән түбәнрәк. Бу күрсәткечләрнең нормативлары концепциядә чагылыш тапкан, ә салым йөкләнеше үзе - бу оешманың барлык түләүле салымнары суммасының әйләнешкә карата хисаплылык мәгълүматлары буенча нисбәте. Салым органнары игътибар иткән икенче әйбер - ул салым түләүләренең югары өлеше, әгәр ул 12 ай өчен 89% ка тигез булса яки 89% тан артып китсә. Һәм өченчесе, бу югары салым куркынычы булган финанс-хуҗалык эшчәнлеген алып бару, бер көнлек фирмалар, шикле оешмалар белән үзара мөнәсәбәтләр төзү, ягъни үзләренең салым йөкләмәләрен минимальләштерүнең законсыз схемаларын файдалану.
- Салым түләүчегә, аерым алганда, башлаучы эшкуарга ярдәм итәчәк хәвеф-хәтәр критерийларыннан тыш, тагын ниндидер инструментлар бармы? - Россия ФНС сайтында үз куркынычларын да, үз контрагентларының куркынычларын да бәяләргә мөмкинлек бирә торган бик күп сервислар урнаштырылган. Мәсәлән, "Прозрачный бизнес" һәм "Үзеңне һәм контрагентны тикшер" сервислары оешма - салым түләүче турында комплекслы бәя алырга мөмкинлек бирә, монда юридик затларның Бердәм дәүләт реестрында булган хаксызлыгы турында мәгълүмат, шулай ук дисквалификацияләнгән затлар турында белешмәләр бар, монда салым түләү буенча бурычлары булган, шулай ук салым хисабын 12 айдан артык бирмәгән юридик затлар турында белешмәләр бар. "Салым йөкләнешен исәпләү буенча Калькулятор" хезмәте салым түләүчеләргә онлайн режимда салым йөкләнешен исәпләргә мөмкинлек бирә.
Безгә бик күп мәгълүмат килә.
- Комплекслы аналитик эшне ничек башкарасыз һәм нинди мәгълүмат белән эшләвегезне куркыныч астына куясыз?
— Бүгенге көндә салым органнары карамагында бик күп мәгълүмат бар, алар безгә һәр минут саен килә. Федераль салым хезмәте теләсә кайсы юридик зат, шәхси эшмәкәр яки физик зат эшчәнлеге буенча универсаль мәгълүмат агрегаторы булды. Бу мәгълүматларны системалаштыру өчен Россия Федераль салым хезмәте автоматлаштырылган контроль системаларын куллана. Әгәр дә ниндидер куркынычлар яки проблемалы зоналар ачыкланса, ул чакта инде турыдан-туры салым инспекторы катнаша.
Мондый кораллар һәм мәгълүмат күләме аналитик эш алып бару өчен зур мөмкинлекләр ача.
- Сез контрольнең автоматлаштырылган системасы турында әйттегез. Моның нәрсә икәнен тәфсилләп сөйләп буламы? - Мондый автоматлаштырылган контроль системасы үрнәге булып 2015 елдан кертелгән «АСК НДС-2» системасы тора. НДС (тикшерү предметы) буенча электрон рәвештә тапшырылган декларацияләрне эшкәртү өчен, сатып алу кенәгәләрен һәм сату кенәгәләрен, чыгарылган һәм алынган исәп-хисап журналларын, салым органнары Big Data системасының дөньяда аналоглары булмаган технологик базасын куллана.
"АСК НДС-2" асылы шунда ки, анда НДС буенча декларацияләр күрсәткечләренең контроль чагыштырмаларының автомат расчеты гамәлгә ашырыла, ул аермаларны ачыклый, сатып алучы салым исәпләмәгән, ягъни НДС өчен салым чыганакларын контрольдә тоту башкарыла.
Куркыныч ачыкланган очракта, салым инспекциясе салым түләүче белән адреслы эш алып бара, мәсәлән, аңлатмалар бирү яки төзәтү турында таләпләр җибәрә, комиссия утырышына инспекциягә чакыртырга мөмкин.
Бер ел эчендә Татарстан бизнесы НДС буенча 1,5 млрд сумга якын өстәмә түләгән
- Салым түләүчеләр еш кына салым йөкләмәләрен төгәлләштерү мәсьәләсе буенча аларны салым хезмәтенә комиссиягә чакырталар, диләр. Бу "комиссия" контроленең нинди формасы һәм салым түләүчене ни өчен аңа чакыралар?
- Куркынычлар ачыкланганда, салым түләүчене инспекциягә чакыралар, анда аңа булган куркынычлар турында белешмәләр бирәләр һәм бизнес алып бару моделен яңадан карарга һәм, төгәлләштерелгән декларация тапшырып, салым йөкләмәләрен ирекле төгәлләштерергә тәкъдим итәчәкләр.
Мәсәлән, 2022 елда салым контроле чаралары нәтиҗәләре буенча өстәмә кыйммәткә салым буенча 587 салым түләүчегә 1,4 млрд сум күләмендә үз теләге белән мәгълүматны төгәлләделәр, ә 2023 елның гыйнвар — июнь айларында декларацияне 281 салым түләүче өстәмә түләүгә салым суммасы белән 487 млн сум күләмендә төгәлләде.
Салым йөкләмәләрен ирекле төгәлләүдә салым органнары да, салым түләүчеләр дә кызыксыну белдерә.
- Ахырда, киңәш алырга теләр идем: салым түләүчеләрнең килүен булдырмас өчен нәрсә эшләргә кирәк?
- Шуны ассызыклап үтәсем килә, намуслы салым түләүчеләрнең шактый өлеше күчмә салым тикшерүләре үткәрү белән очрашмый, ә калганнары өчен киңәшләр иң гадиләре:
билгеләнгән вакытта тулы күләмдә эшләргә һәм салымнарны түләргә, салым салуны оптимальләштерү схемаларына мөрәҗәгать итмәскә, үз эш нәтиҗәләрен Россия Федераль салым хезмәте тәкъдим иткән куркыныч критерийлары белән чагыштырырга.
Шунысын да әйтергә телим, моны "кул белән" эшләргә кирәкми, барлык күрсәткечләр Россия Федераль салым хезмәте сайтындагы «юридик затның шәхси кабинетында» «мине салым бүлмәсе ничек күрә» бүлегендә туплана.
Әгәр салым инспекциясе сезгә билгеләнгән аермалар турында хәбәр итсә, төгәлләнгән отчетны вакытында тапшырыгыз.
Аннары салым органнары хезмәткәрләренең килүе турында борчылмаска мөмкин.
"Реальное время" Интернет-газетасы
Чыганак : https://realnoevremya.ru/articles/285181-u-kazhdogo-nalogoplatelschika-est-vozmozhnost-utochnitsya