Коррупциягә каршы көрәш турында

Коррупция Россия өчен генә түгел, дөньяның күпчелек илләре өчен дә характерлы җитди системалы проблема булып тора.Шуңа бәйле рәвештә соңгы елларда Россиядә дәүләт дәрәҗәсендә куелган беренчел бурычларның берсе коррупциягә каршы көрәш булды.

Коррупция төшенчәсе “Коррупциягә каршы тору турында” 2008 елның 25 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль закон (алга таба - 273-ФЗ номерлы Федераль закон) нигезендә ул хезмәт урыныннан явызларча файдаланудан, ришвәт алудан, ришвәт алудан, вәкаләтләрдән явызларча файдаланудан, коммерцияле сатып алудан яисә физик затның, акча, кыйммәтләр, башка мөлкәт яисә мөлкәти характердагы хезмәтләр рәвешендә табыш алу, башка мөлкәт хокуклары яки өченче затлар өчен табыш алу максатларында, үзенең вазыйфаи хәлен законлы мәнфәгатьләренә каршы торып, законсыз кулланудан гыйбарәт булган Федераль закон (алга таба - 273-ФЗ номерлы Федераль закон) белән билгеләнгән.

273-ФЗ номерлы Федераль закон белән шулай ук дәүләт хакимиятенең федераль органнары, Россия Федерациясе субъектларының дәүләт хакимияте органнары, җирле үзидарә органнары, граждан җәмгыяте институтлары, оешмалар һәм физик затлар эшчәнлеге буларак коррупциягә каршы тору төшенчәсе аларның вәкаләтләре чикләрендә билгеләнгән:

• коррупцияне кисәтү, шул исәптән коррупция сәбәпләрен ачыклау һәм алга таба бетерү;
• коррупциячел хокук бозуларны ачыклау, кисәтү, кисәтү, ачу һәм тикшерү буенча;
• коррупция хокук бозуларының нәтиҗәләрен минимальләштерү һәм (яисә) бетерү буенча.

Соңгы елларда Россия Федерациясендә коррупциягә каршы законнар булдырылды һәм әлеге тискәре күренеш белән көрәшергә мөмкинлек бирә торган тиешле норматив инструментарий эшләнде.Моннан тыш, Россия Федерациясендә коррупциягә каршы тору системасын булдыру һәм аны барлыкка китерүче сәбәпләрне бетерү максатларында Россия Федерациясе Президентының 2008 елның 19 маендагы 815 номерлы «Коррупциягә каршы көрәш чаралары турында» Указы белән Россия Федерациясе Президенты каршындагы Коррупциягә каршы көрәш советы төзелде (http://state.kremlin.ru/council/12/news).

Коррупциягә каршы көрәшнең оештыру нигезләре

Коррупциягә каршы көрәш өлкәсендә дәүләт сәясәтенең төп юнәлешләрен Россия Федерациясе Президенты билгели. Моннан тыш, Россия Федерациясе Президенты эшчәнлегенә җитәкчелек итә торган федераль башкарма хакимият органнары компетенциясен коррупциягә каршы тору өлкәсендә билгели.

Коррупциягә каршы көрәш мәсьәләләре буенча федераль законнар әзерләүне һәм кабул итүне, шулай ук башкарма хакимият органнары эшчәнлеген үз вәкаләтләре чикләрендә контрольдә тотуны Россия Федерациясе Федераль Собраниесе тәэмин итә. Россия Федерациясе Хөкүмәте эшчәнлегенә җитәкчелек итә торган федераль башкарма хакимият органнары арасында коррупциягә каршы тору функцияләрен бүлә.

Федераль башкарма хакимият органнары, Россия Федерациясе субъектларының башкарма хакимияте органнары һәм җирле үзидарә органнарының коррупциягә каршы көрәш өлкәсендә дәүләт сәясәтен гамәлгә ашыру эшчәнлеген координацияләүне тәэмин итү максатларында Россия Федерациясе Президенты карары буенча дәүләт хакимияте федераль органнары, Россия Федерациясе субъектларының дәүләт хакимияте органнары һәм башка затлар составында органнар формалаштырылырга мөмкин. Коррупциягә каршы көрәш өлкәсендәге эшчәнлекне координацияләү органнары ришвәтчелекне кылу турында мәгълүматлар алганда, аларны мондый мәгълүматларны тикшерү үткәрергә һәм тикшерү нәтиҗәләре буенча карарны законда билгеләнгән тәртиптә кабул итәргә вәкаләтле тиешле дәүләт органнарына тапшыра.

Коррупциягә каршы чаралар

273-ФЗ номерлы Федераль закон нигезендә коррупциягә каршы профилактика түбәндәге төп чараларны куллану юлы белән гамәлгә ашырыла::

• җәмгыятьтә коррупцион тәртипкә түземсезлек булдыру;
• норматив хокукый актларга һәм аларның проектларына коррупциягә каршы экспертиза;
• федераль дәүләт яисә башка гавами вәкаләтләргә ия булган дәүләт хакимияте органнарында, Россия Федерациясе субъектларының дәүләт хакимияте органнарында, җирле үзидарә органнарында, башка органнарда, оешмаларда, ачыкланган хокук бозулар сәбәпләрен кисәтү һәм бетерү чараларын эшләү һәм бетерү максатларында закон көченә кергән судларның, арбитраж судларның норматив булмаган хокукый актларын, күрсәтелгән органнарның, оешмаларның һәм аларның вазыйфаи затларының законсыз карарларын һәм гамәлләрен (гамәл кылмавын) тану турындагы карарлары нәтиҗәләре буенча кварталга кимендә бер тапкыр хокук куллану практикасы мәсьәләләрен карау;
• дәүләт яисә муниципаль вазыйфаларны һәм дәүләт яисә муниципаль хезмәт Вазыйфаларын биләүне дәгъвалаучы гражданнарга законда билгеләнгән тәртиптә квалификация таләпләрен бирү, шулай ук күрсәтелгән гражданнар тарафыннан бирелә торган белешмәләрне билгеләнгән тәртиптә тикшерү;
• биләгән вазыйфасыннан һәм (яисә) дәүләт яисә муниципаль хезмәт вазыйфасын биләүче затны Россия Федерациясе норматив хокукый актларында билгеләнгән исемлеккә кертелгән, дәүләт яисә муниципаль хезмәт вазыйфасын биләгән затны биләүдән азат итү өчен яисә аңа карата белешмәләрне тапшырмау өчен юридик җаваплылыкның башка чараларын куллану йә үз керемнәре, чыгымнары, мөлкәте һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләре турында дөрес булмаган яисә тулы булмаган белешмәләр бирү, шулай ук хатынының (иренең) һәм балигъ булмаган балаларының керемнәре, чыгымнары, мөлкәте һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләре турында ялган белешмәләр тапшыру өчен нигез буларак билгеләү;
• дәүләт хакимиятенең федераль органнарының, Россия Федерациясе субъектларының дәүләт хакимияте органнарының, җирле үзидарә органнарының кадрлар эше практикасына үз вазыйфаи бурычларын озак, намуслы һәм нәтиҗәле үтәүне югарырак вазыйфага билгеләгәндә, аңа хәрби яисә махсус исем биргәндә, класслы чин, дипломатик ранг биргәндә яисә аны хуплаганда исәпкә алу мәҗбүри тәртиптә исәпкә алынырга тиеш;
• коррупциягә каршы көрәш турында Россия Федерациясе законнарының үтәлешен җәмәгать һәм парламент контроле институтларын үстерү.

Татарстан Республикасы Дәүләт алкоголь инспекциясенең Чистай территориаль органы